Polariseren doe je maar thuis

We hebben als wereldbevolking toch maar weer een nieuwe mijlpaal weten te bereiken: voor het eerst in de geschiedenis zijn er meer dan 60 miljoen mensen op de vlucht voor oorlog en geweld. Vaak heb ik het me proberen voor te stellen: een militie van slachtende en moordende verkrachters die jacht maakt op alles wat niet hetzelfde denkt als dat zij doen. Ik zou me ook uit de voeten maken, op zoek naar een veiliger oord.

Tussen de stroom vluchtelingen bevinden zich echter mogelijk ook strijders van deze militie, die een heilige oorlog willen voeren tegen onschuldige burgers. Niemand zit op die figuren te wachten. En wat te denken van mensen met een Nederlands paspoort die naar Syrië afreizen om daar deel te nemen aan de strijd tegen de ongelovigen? Mogen die achteraf gewoon terugkeren om hier zelf een bommetje te knutselen? Ik dacht het niet.

Als je naar de huidige politieke macht kijkt wordt al snel duidelijk dat men zich totaal geen raad weet met deze problemen. Je kunt in de hedendaagse democratie je stem namelijk uitbrengen op maar liefst twee politieke standpunten: óf je vindt dat mensen die op de vlucht zijn een veilig heenkomen verdienen hier, óf je bent van mening dat we ons moeten beschermen tegen een cultuur die aantoonbaar botst met de onze. En als we de politieke discussies in de media mogen geloven is er geen middenweg. Ben je van mening dat vluchtelingen welkom zijn? Dan ben je een naïeve zwarte-pietenhater die terroristen met een spandoek welkom heet, en ze de kortste weg naar de explosievengigant wijst. Vind je daarentegen dat de discussie over het gevaar van de islam eerlijk en duidelijk moet worden gevoerd? Dan ben je een racistische vreemdelingenhater waarmee zo snel mogelijk de jaren 40-45 in verband moeten worden gebracht. En als je je als burger deze ingewikkelde problematiek aantrekt, heb je het daar maar mee te doen.

Het zou grappig zijn als het niet zo triest was. Waar is die grote rationele middenpartij die met een doordachte blik naar deze problemen kijkt? Waar zijn de volksvertegenwoordigers die durven te zeggen waar het op staat, zonder populistische oneliners om de loeiende bange mensenmassa achter zich te krijgen, en zonder parelwit gebit al kumbaya zingend te verkondigingen dat iedereen welkom is? Waar is de stem die zowel het Marokkaans straattuig als de anti-AZC relschoppers uit Geldermalsen bij de naam durft te noemen?

Een gapend gat tussen de twee politieke uitersten staart de kiezer in het gezicht. Het is kiezen, en niet delen. Maar in deze diepe kloof zit misschien wel precies de kern van verlichting. Hier zit de nuance. De mogelijkheid om zaken van twee kanten te bekijken. De rationele afweging. De verdieping in de feiten. De argumenten. Harde maar eerlijke woorden.

Het wordt tijd dat de nadenkende Nederlander die deze polarisatie ook beu is zijn stem laat horen. Ouderwets de straat op, of nieuwerwets via Facebook uiting geven aan zijn onvrede over de wederzijdse polarisatie in onze maatschappij en politiek. Tijd voor een nieuwe partij die rationalisme als voornaamste uitgangspunt heeft, seculier is en gebaseerd is op de idealen van de Verlichting. 

Wie staat er op? En dan bedoelen we niet DENK.

 

Deze column, geschreven in samenwerking met Danny Desar, werd ook gepubliceerd op Kaf.