Fase van ademhaling beïnvloedt geheugen

Ademhalen doe je om je lichaam van zuurstof te voorzien. Wetenschappers hebben nu ontdekt dat je ademhaling van invloed is op geheugenfuncties en het beoordelen van emoties. Dit effect blijkt afhankelijk van of je inademt, en of je via je mond of neus inhaleert.

Dat je ademhaling belangrijk is om te overleven is bekend, en ook dat je door rustig ademhalen kunt ontspannen is voor velen niets nieuws. Maar beïnvloedt het ook specifieke hersenfuncties?

Direct in het brein meten

Een groep Amerikaanse hersenonderzoekers ontdekte iets bijzonders toen ze de hersenactiviteit van epilepsiepatiënten bekeken. Deze patiënten stonden ingepland om een hersenoperatie te ondergaan, en kregen door een chirurg elektrodes ingebracht in verschillende hersengebieden. Deze elektrodes zijn bedoeld om vast te stellen welk gebied de epileptische aanvallen veroorzaakt.

Tot verrassing van de onderzoekers zagen ze dat de hersenactiviteit in onder andere de amygdala (angst) en de hippocampus (geheugen) fluctueerde met de ademhaling. Dit effect bleek enkel zichtbaar wanneer de patiënten via hun neus ademden, en niet wanneer ze dat met de mond deden. Wat heeft dat te betekenen?

Angst herkennen gaat beter als je inademt…

De wetenschappers waren nu benieuwd of vaardigheden die te maken hebben met geheugen of emotie nu beter of slechter werden, afhankelijk van de ademhaling. Zestig gezonde deelnemers werden naar het lab uitgenodigd om daar emotionele gezichtsuitdrukkingen te beoordelen. Op een scherm werden gezichten getoond die ofwel verrast, ofwel angstig keken. De taak was om zo snel mogelijk te beoordelen wat de getoonde emotie was.

Wanneer de gezichten getoond werden tijdens een inademing, konden de proefpersonen sneller een uitdrukking als angstig herkennen dan tijdens een uitademing. Dit effect trad niet op bij afbeeldingen met verraste gezichten. Om het nog bijzonderder te maken, was dit effect alleen zichtbaar wanneer de proefpersonen met hun neus ademden, en niet met hun mond.

… en plaatjes herinneren ook

In een ander onderzoekje werd de proefpersonen gevraagd om gezichten te onthouden die snel op een scherm werden getoond. Op een later moment werd gekeken welke plaatjes ze hadden onthouden. En ja hoor, de plaatjes die in het leerproces werden getoond wanneer de deelnemer inademde werden beter onthouden.

Het is een volledig nieuw inzicht in hoe ons brein in verschillende staten kan verkeren. Blijkbaar raakt je brein in een andere staat wanneer je inademt dan wanneer je uitademt. Dat dit van invloed is op hersennetwerken gerelateerd aan angst en geheugen, geeft aan dat dit waarschijnlijk een evolutionair voordeel opleverde aan onze voorouders.

Dit onderzoek werd deze week gepubliceerd in The Journal of Neuroscience.

Dit artikel werd ook gepubliceerd op brainmatters.nl.